Μπορεί ίσως η Ελλάδα να έχει ως νούμερο ένα πηγή εισοδήματος τον τουρισμό και να είναι ιδιαίτερα γνωστή για αυτόν σε όλο τον κόσμο, όμως φαίνεται πως παράλληλα δημιουργεί πλέον μεγάλο όνομα και στον τομέα των διαδικτυακών καζίνο και των τυχερών παιχνιδιών. Η Ελλάδα φαίνεται πως κατάφερε να ξεπεράσει τις πιο πολλές προκλήσεις που δημιούργησε η οικονομική κρίση και βρίσκεται πάλι πλέον σε ρυθμό ανάπτυξης, πράγμα το οποίο φαίνεται τόσο στην οικονομία της χώρας όσο και στο συγκεκριμένο τομέα των τυχερών παιχνιδιών στο διαδίκτυο, ο οποίος μας απασχολεί εδώ. Στη συνέχεια θα δούμε πώς έχει ακριβώς η κατάσταση σήμερα στην αγορά και πληροφορίες για το ποιες είναι οι προκλήσεις που δημιουργούνται για το μέλλον σε αυτή.
ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗΣ ΠΡΟΣΦΟΡΑ*
Η αγορά των online παιχνιδιών μπορούμε να πούμε πως είναι σχετικά μικρή στην Ελλάδα συγκριτικά με άλλες χώρες, όμως η ανάπτυξη είναι ιδιαίτερα σημαντική τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με έρευνα της GlobalData, ο τομέας των τυχερών παιχνιδιών στο διαδίκτυο είχε τζίρο 255 εκατομμύρια ευρώ στη χώρα μας το 2019. Αυτό όμως που είναι ακόμα πιο εντυπωσιακό εδώ είναι πως έως το 2024 η εκτίμηση είναι πως ο τζίρος αυτός θα φτάσει τα 315 εκατομμύρια ευρώ ετησίως πάντα. Η ανάπτυξη αυτή υπολογίζεται σε 4,3% σε ετήσια βάση και είναι μεγαλύτερη από πολλές άλλες χώρες όπου οι τζίροι είναι πιο υψηλοί και η δημοτικότητα των online τυχερών παιχνιδιών είναι μεγαλύτερη.Οι βασικοί παράγοντες εκείνοι οι οποίοι ευνοούν αυτή την ανάπτυξη έχουν να κάνουν με τον αυξημένο αριθμό των χρηστών του διαδικτύου στην Ελλάδα καθώς και την μεγάλη ανάπτυξη του τομέα των παιχνιδιών σε φορητές συσκευές και σε κινητά τηλέφωνα. Το 2020 υπήρχαν περίπου 8,6 εκατομμύρια χρήστες με σύνδεση στο διαδίκτυο στην Ελλάδα κάτι το οποίο ανάγεται σε ποσοστό 77,3% του συνόλου του πληθυσμού. Μία άλλη έρευνα της εταιρείας παιχνιδιών για κινητά τηλέφωνα, App Annie, έδειξε πως το 2020 περίπου το 45% των χρηστών ασχολούνται με τα παιχνίδια και τα τυχερά παιχνίδια στο διαδίκτυο έχουν πρόσβαση σε αυτά κυρίως από φορητές συσκευές και κινητά τηλέφωνα. Η τάση είναι μάλιστα το ποσοστό αυτό να αυξηθεί ακόμα περισσότερο τα επόμενα χρόνια.Ένας πρόσθετος παράγοντας που ευνοεί αυτή την ανάπτυξη είναι η εξέλιξη της ταχύτητας του διαδικτύου στην Ελλάδα, όπου οι υψηλές ταχύτητες πλέον αποτελούν ρεαλιστική επιλογή της αγοράς. Η ελληνική κυβέρνηση και οι εταιρείες τηλεφωνίας επενδύουν εδώ και λίγα χρόνια στις υποδομές, εξαπλώνοντας το δίκτυο οπτικών ινών σε όλη τη χώρα, κάτι το οποίο κάνει ακόμα πιο εύκολη την πρόσβαση στα τυχερά παιχνίδια και στις υπηρεσίες που προσφέρονται μέσω διαδικτύου.
Άλλο ένα σημείο στο οποίο οφείλει κανείς να δώσει έμφαση όσον αφορά τη μεγάλη αυτή ανάπτυξη του τομέα έχει να κάνει με τις νεαρές ηλικίες στην Ελλάδα. Οι νεαρές ηλικίες χρησιμοποιούν περισσότερο το διαδίκτυο και σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, το 26% του πληθυσμού στη χώρα μας είναι ηλικίας 15 έως 34 ετών, ποσοστό το οποίο είναι ελαφρώς υψηλότερο από το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης πού βρίσκεται αντίστοιχα στο 23%. Οι ηλικίες αυτές ασχολούνται καταρχάς γενικότερα με τα παιχνίδια στο διαδίκτυο και από την ηλικία των 18 και άνω με τα τυχερά παιχνίδια.Επιπλέον, όσον αφορά συγκεκριμένα τα νόμιμα καζίνο και τα τυχερά παιχνίδια στο διαδίκτυο, η ελληνική αγορά δεν φαίνεται να έχει φτάσει να καλύψει πλήρως τις δυνατότητες που προσφέρει η ζήτηση. Αυτό με άλλα λόγια σημαίνει πως υπάρχουν ακόμα σημαντικές ευκαιρίες τις οποίες προσπαθούν να εκμεταλλευτούν τα υπάρχοντα νόμιμα online καζίνο, αλλά παράλληλα και τα καινούργια τα οποία ενδεχομένως να φροντίσουν να αποκτήσουν άδειες λειτουργίας και να προσφέρουν τα προϊόντα και τα παιχνίδια τους online στην Ελλάδα το επόμενο διάστημα.
Παρότι είναι προφανές πως η ελληνική αγορά έχει ακόμα μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης στον τομέα των νόμιμων καζίνο και των τυχερών παιχνιδιών, δημιουργούνται παράλληλα και πολλές προκλήσεις στην όλη διαδικασία. Μία από τις πιο βασικές από αυτές έχει να κάνει με το ρυθμιστικό πλαίσιο λειτουργίας των ιστότοπων. Η Ελλάδα έχει πραγματικά πολύ αυστηρή νομοθεσία όσον αφορά τα τυχερά παιχνίδια στο διαδίκτυο, συγκρητικά με τις υπόλοιπες χώρες στην ΕΕ, αλλά και γενικότερα στον κόσμο. Αυτό το γεγονός δυστυχώς έχει δημιουργήσει αρκετή σύγχυση όσον αφορά τη νομιμότητα συγκεκριμένων δραστηριοτήτων που προσφέρονται online.Το 2011 η ελληνική κυβέρνηση προχώρησε στη δημιουργία ενός νομοσχεδίου και την ψήφιση του. Ο νέος νόμος του κράτους πλέον νομιμοποιούσε το διαδικτυακό τζόγο στην Ελλάδα. όμως μόνο κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις και συνθήκες. Τα νόμιμα καζίνο και οι άλλοι ιστότοποι τυχερών παιχνιδιών θα πρέπει να αποκτήσουν άδεια λειτουργίας από την Επιτροπή Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων (ΕΕΕΠ) και να πληρώνουν υψηλή φορολογία 35% στα ακαθάριστα έσοδα τους. Παράλληλα, η επιτροπή έχει τη δυνατότητα να μπλοκάρει την πρόσβαση σε μη νόμιμους ιστότοπους (που δεν έχουν άδεια στην Ελλάδα), πράγμα το οποίο προκάλεσε ζητήματα που σχετίζονται με την ελευθερία πρόσβαση στο διαδίκτυο.Μια επιπλέον πρόκληση που δημιουργείται στην ελληνική αγορά είναι η έλλειψη χρηματοδότησης και υποστήριξη νεοφυών επιχειρήσεων, οι οποίες θα μπορούσαν να δραστηριοποιηθούν στον συγκεκριμένο κλάδο. Παρότι υπάρχουν ελληνικές εταιρείες στο χώρο που έχουν μεγάλη επιτυχία με νόμιμα καζίνο στο διαδίκτυο, οι πιο πολλοί νέοι επιχειρηματίες στην Ελλάδα που δημιουργούν εταιρείες του χώρου δεν έχουν συνήθως καλά αποτελέσματα. Αυτό συμβαίνει επειδή μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες κατά κύριο λόγο κυριαρχούν στην αγορά, αν και οι οικονομικές εξελίξεις τα τελευταία χρόνια αποθάρρυναν πολλές εταιρείες από το εξωτερικό, κάνοντάς τις να έχουν τις αμφιβολίες τους και να μην αποκτήσουν άδεια άμεσα.
Μπορεί το 2011 να θεωρείται πολύ κομβικό έτος για τις εξελίξεις σε ότι αφορά τα τυχερά παιχνίδια και τα νόμιμα καζίνο στην Ελλάδα, όμως το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και με το 2021. Ακριβώς δέκα χρόνια μετά τη ρύθμιση της αγοράς για πρώτη φορά στην Ελλάδα το νέο νομοσχέδιο για τα τυχερά παιχνίδια ψηφίστηκε στο ελληνικό κοινοβούλιο κάνοντας θετικές αλλαγές στην αγορά. Το νομοσχέδιο φέρεται να δημιούργησε καλύτερες συνθήκες προκειμένου νέες εταιρείες του χώρου να έρθουν να δραστηριοποιηθούν εμπορικά στην Ελλάδα, αποκτώντας μία νέα άδεια λειτουργίας. Η νέα νομοθεσία πλέον απλοποιεί αρκετές διαδικασίες και κάνει πιο διάφανο το περιβάλλον, κάνοντας κατά συνέπεια στη συνέχεια πιο εύκολη την απόκτηση άδειας λειτουργίας από την ΕΕΕΠ, παρότι αξίζει να σημειωθεί πως το κόστος αυξήθηκε. Το γεγονός αυτό δημιούργησε μεγαλύτερο ενδιαφέρον από επενδυτική άποψη προκειμένου αυτές οι εταιρείες να μπουν στην ελληνική αγορά και νέα και περισσότερα πλέον νόμιμα καζίνο να κάνουν την εμφάνισή τους, προσφέροντας περισσότερες επιλογές προς τους παίκτες, καλύτερες υπηρεσίες και αυξημένη γκάμα προϊόντων.Επιπλέον, η νομοθεσία χαλάρωσε αρκετά πλέον τους περιορισμούς οι οποίοι υπήρχαν και είχαν να κάνουν συγκεκριμένα με τη διαδικτυακή διαφήμιση. Αυτό ακριβώς ήταν ένα σημείο το οποίο αποτελούσε πραγματικά αποθαρρυντικό παράγοντα για πολλές επιχειρήσεις και ιδιώτες προκειμένου να μπουν επενδυτικά στην αγορά της Ελλάδας. Με τις νέες συνθήκες οι εταιρείες έχουν πλέον τη δυνατότητα να προωθήσουν καλύτερα και πιο αποτελεσματικά τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τις οποίες προσφέρουν. Αυτό αύξησε τη διαφημιστική δραστηριότητα των νόμιμων καζίνο στην Ελλάδα και κατ’ επέκταση τον τζίρο, προσελκύοντας περισσότερο κοινό παικτών.Η νομοθεσία περιέχει επίσης προβλέψεις που αφορούν την αντιμετώπιση της παράνομης δραστηριότητας με τα τυχερά παιχνίδια στο διαδίκτυο που αποτελούσε και συνεχίζει να αποτελεί μεγάλο και άλυτο πρόβλημα στην Ελλάδα. Ο παράγοντας αυτός δημιούργησε ακριβώς μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση στην αγορά. Η εξέλιξη έδωσε τη δυνατότητα σε πολλούς να προσφέρουν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους σε ένα σίγουρα πιο ασφαλές και ρυθμισμένο περιβάλλον, πιο πολύ από οτιδήποτε στο παρελθόν.
Παρότι στην ελληνική αγορά πλέον υπάρχουν καμία 12άρια διαφορετικοί πάροχοι υπηρεσιών online καζίνο και η συμμετοχή ξένων επενδυτών είναι πραγματικά μεγάλη, το κύριο μέρος της «πίτας» του τζίρου το καταλαμβάνουν δύο ελληνικές εταιρείες και ιστότοποι αντίστοιχα. Ο ιστότοπος του Stoiximan και του Πάμε Στοίχημα του ΟΠΑΠ οδηγούν τις εξελίξεις και έχουν με διαφορά τη μεγαλύτερη συμμετοχή παικτών. Το γεγονός αυτό οφείλεται στο ότι γνωρίζουν πολύ καλά ενδεχομένως την ελληνική αγορά και επενδύουν σε προϊόντα τα οποία είναι δημοφιλή στους Έλληνες παίκτες. Έτσι για παράδειγμα στα live καζίνο που διαθέτουν υπάρχουν περισσότεροι Έλληνες ντίλερ και το περιεχόμενο γενικότερα έχει προσαρμοστεί, έχοντας ως βάση τις προτιμήσεις των Ελλήνων παικτών και όχι γενικότερα ενός παγκόσμιου κοινού, όπως ακριβώς συμβαίνει με τις περισσότερες ξένες εταιρείες.Στην επικράτηση αυτή φέρεται να βοήθησε και το αθλητικό στοίχημα, το οποίο προσφέρουν οι δύο εταιρείες επίσης στη γκάμα των διαθέσιμων προϊόντων τους. Με πλούσιες επιλογές όσον αφορά τα ελληνικά πρωταθλήματα και διοργάνωσης με ελληνικό ενδιαφέρον, αλλά και πιο ανταγωνιστικές αποδόσεις στοιχήματος στους συγκεκριμένους αυτούς αγώνες, κατάφεραν να προσελκύσουν μεγάλο κοινό Ελλήνων παικτών. Χρησιμοποιώντας τους ίδιους λογαριασμούς στη συνέχεια οι παίκτες αυτοί έχουν τη δυνατότητα να παίξουν στα νόμιμα καζίνο των δύο εταιρειών χωρίς να υπάρχει ανάγκη να εγγραφούν σε κάποιον άλλο ιστότοπο. Αυτή η επιτυχημένη συνταγή φαίνεται να λειτούργησε και συνεχίζει να λειτουργεί ακόμα αποδοτικά προσφέροντας το μερίδιο του λέοντα στις δύο αυτές εταιρείες παρότι ο ανταγωνισμός είναι έντονος.
Η ελληνική αγορά στον τομέα των online καζίνο και τυχερών παιχνιδιών έχει γνωρίσει τεράστια ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια. Αυτή η πορεία οδηγείται κατά κύριο λόγο από την αύξηση των χρηστών που χρησιμοποιούν το διαδίκτυο και τη δημοφιλία που έχουν αποκτήσει οι φορητές συσκευές και τα κινητά τηλέφωνα. Ωστόσο, η αγορά αντιμετωπίζει αρκετές προκλήσεις που περιλαμβάνουν ένα δύσκολο επιχειρηματικά περιβάλλον με αυστηρή νομοθεσία, καθώς επίσης και έλλειψη υποστήριξης και χρηματοδότησης για την δραστηριοποίηση νέων επιχειρήσεων στο χώρο.Παρά τις προκλήσεις αυτές, ο ελληνικός τομέας των διαδικτυακών καζίνο συνεχίζει την εξέλιξη του και η διαδεδομένη χρήση των έξυπνων κινητών στην Ελλάδα προσφέρει την ώθηση αυτή που χρειάζεται για να πάει ένα βήμα παραπέρα. Καθώς η αγορά συνεχίζει να αναπτύσσεται, είναι πραγματικά ενδιαφέρον να δούμε πως οι εταιρείες στο χώρο των τυχερών παιχνιδιών και των διαδικτυακών καζίνο θα προσαρμοστούν προκειμένου να ξεπεραστούν τα όποια προβλήματα και θα κεφαλαιοποιήσουν τις δυνατότητες που τους προσφέρει η αγορά αυτή.
România
България
Perú
